Steenfabriek Morselt

N.V. BORNESCHE STEENFABRIEK v.h. H. Morselt & Zn.

Het baken en de schoorsteen verwijzen naar de industriële geschiedenis van Borne en de bedrijven die hieraan hebben bijgedragen. Eén van deze bedrijven is Morselt, dat met de steenfabriek een rol vervulde in de industralisatie van Borne. Zo leverde zij bijvoorbeeld stenen aan de Watertoren en de Stephanuskerk.

Stukje historie

Als bodegoed van de Hofmeijer wordt de naam Morselt voor het eerst genoemd in 1354(!) en sindsdien is de familie woonachtig in Borne. De familie Morselt heeft vanaf 1830 een bijzondere bijdrage geleverd aan de economische ontwikkeling van Borne, mede dus met hun steenfabriek. Dat begon al in het begin van de 19e eeuw toen Bernhard Morselt, timmerman en aannemer ook stenen en holle dakpannen begon te bakken in de veldovens aan het einde van de Morseltdijk, de Lemerij. Later namen zijn zonen Herman (Mansoom) en Frans (Fransoom) het over en verplaatsten zij het bedrijf en bouwden een ringoven op de Veldkamp. Met de modernere oven konden ze in grote hoeveelheden de stenen en holle dakpannen bakken.

Een aantal interessante feiten

• In 1864 werd de steenbakkerij overgedragen aan Hermannus Morselt. Morselt was bekend met het bakken van stenen. Zijn vader leverde in 1820 bijvoorbeeld al de huispannen aan de Hervormde kerk.
• De grootvader van Hermannus ontving in 1767 geld 'voor verdient loon aan het organistenhuis, met het oprichten van leemen wanden'.
• Bij de bouw van de St. Stephanuskerk in 1888 werden de stenen geleverd door steenbakkerij Morselt. In de kerk is een glas-in-lood raam aanwezig die geschonken is door familie Morselt.
• De watertoren werd gebouwd in 1930, om in tijden van crisis werkegelegenheid te behouden in Borne. Ook deze stenen werden geleverd door Morselt.
• In hun top tijd konden ze 200.000 (!) stenen per week produceren.

In het kader van de steenfabriekensanering werd in 1959 het bedrijf verkocht aan steenhandel Oost-Nederland. Kort daarna werd de fabriek afgebroken.

Morselt: ondernemende familie

Familie Morselt is nog steeds een actieve ondernemersfamilie in Borne. Zo heb je Morselt Watertechniek en Morselt Mode.

Morselt Watertechniek

In het begin van de negentiende eeuw startte Bernard Morselt (timmerman en aannemer) dus met het bakken van stenen en holle dakpannen in veldovens aan het einde van de Morseltdijk, de Lemerij. Zijn zoons namen het bedrijf over en verplaatsten het naar De Veldkamp. Door deze moderne ringoven konden er grote hoeveelheden stenen en holle pannen gebakken worden.

De derde generatie volgde. Één zoon ging verder als steenbakker en zijn broer begon aannemersbedrijf Morselt, dat werd voortgezet én uitgebreid met een bouwmaterialenhandel door de vierde generatie. Later maakte het bedrijf de omschakeling naar watertechniek. Morselt Watertechniek bestaat nog steeds en is gevestigd aan de Gildestraat 12 in Borne. Het is een gespecialiseerd bedrijf dat bijna 30 jaar werkzaam is in afvalwaterbehandelingsinstallaties en water technische componenten voor zowel de industrie als voor de overheid en gebruiken daarbij moderne technologieë op gebied van water, afvalwater en afval.

Morselt Mode

Bij je komst in Borne mag een bezoekje aan Morselt Mode zeker niet ontbreken! Hermanus Morselt, de zoon van Bernhard, startte in 1858 een textiel- en manufacturenwinkel aan de Hengeloschestraat 8 in Borne en was daarnaast ook mede-eigenaar van de steenfabriek. Door economische ontwikkelingen is het textiel- en manufacturenbedrijf zich steeds verder gaan specialiseren in herenmode. In de negentiger jaren werd het assortiment uitgebreid met damesmode.

In 1967 werd er een filiaal in Oldenzaal geopenden in 1976 volgde een tweede filiaan in Borne, gespecialiseerd in jeans voor man en vrouw. Door de jaren heen werden alle drie de winkels uitgebreid, verbouwd en vonden er meerdere verhuizingen plaats. Sinds 2017 zijn de beide Bornse filialen onder één dak te vinden met een heren- en damescollectie.

Sinds 1985 staat alweer de vijfde (!) generatie aan het roer van Morselt Mode.