Artikel
Slag om Borne - Dampend slagveld van sportiviteit
- Leestijd 6 min
- Gelezen 106 keer
"Er ligt nog een mooi concept op de plank, willen jullie een keer helpen brainstormen en kijken of we het nieuw leven in kunnen blazen?", zo luidde de vraag in september 2020. Wat niemand had kunnen bedenken, is dat we vijf jaar later een evenement in Borne zouden hebben dat als voorbeeld dient voor velen in Twente en ver daarbuiten.
Slag om Borne
Ooit was Slag om Borne namelijk een benefiet-pubquiz in de kerk waar bedrijven op tafels konden bieden en op deze wijze geld konden verzamelen voor het goede doel. Inmiddels is het een grote jaarlijkse dorpsquiz met meer dan 3.000 spelers geworden. Een fanatieke, hysterische meute gaat een avond lang (maar soms al weken daarvoor) helemaal op in een ongekend enthousiasme. Aanvankelijk werd dit enthousiasme nog aangewakkerd door de organisatie zelf, maar inmiddels kunnen zij achterover leunen, want de spelers zijn nu de grootste ambassadeurs.
Die eerste editie in 2021 - na die bewuste middag in de achtertuin van een van de organisatoren - resulteerde in de volgende quote in de Tubantia: Eerste Slag om Borne krijgt ‘droomscenario’ met een ‘dampend slagveld van sportiviteit’. Met 79 teams en zo’n 1.000 deelnemers stond heel Borne een avond lang helemaal op z’n kop.
Wat is Slag om Borne?
Goed, even terug naar het begin. Wat is Slag om Borne precies? Dat is soms moeilijk samen te vatten, maar denk aan een combinatie van een pubquiz, escape room, Wie is de Mol, een vossenjacht, Expeditie Robinson en De Alleskunner. Met daarin Borne als hoofdrol. Bornse geschiedenis, Bornse cultuur, Bornse weetjes, Bekende Bornenaren, Bornse verenigingen, Bornse monumenten, Bornse bedrijven, Bornse roddels, Bornse locaties: een avondje Slag om Borne lijkt wel een inburgeringscursus voor onze gemeente. Natuurlijk zitten er algemene kennisvragen in en stoppen de organisatoren actualiteitsvragen er her en der tussen, maar als je geen inwoner van Borne bent, kan het deze avond weleens heel lastig worden. Toch houdt het de buren uit Hengelo niet tegen, die vaak met verwoede pogingen proberen bij Bornse teams aan te sluiten. Velen van hen willen aan het chaotische tafereel in Borne meedoen.
Op de derde zaterdagavond van september is het de afgelopen vier jaar raak. Steeds meer teams worden er samengesteld. Denk aan buren, vriendengroepen, families, bedrijventeams, politieke partijen, goede doelen-teams: je kent altijd wel iemand die met een team meespeelt. Terwijl de organisatie in 2023 dacht aan de max te zitten qua aantal teams, waren er in 2024 toch nog weer 20 teams extra. Met in totaal 170 teams (!) is Borne daarmee veruit de grootste in Nederland als het gaat over gemeentes waar soortgelijke evenementen plaatsvinden. Waar een klein dorp wel niet groot in kan zijn!
Tijdens de avond zelf spelen mensen mee vanuit hun thuishonk. Vaak een huis, onder een veranda, in de tuin of bijvoorbeeld in een kantine. Rond een uur of 18:00 komt de teamcaptain met het wedstrijdboek terug op locatie en kan het spelen beginnen. Tot 23:00 uur hebben de teams de tijd om alle vragen, hersenkronkels en cryptogrammen te beantwoorden. Daarbij komt dat er op verschillende locaties in het dorp opdrachten zijn waar teamgenoten zich moeten melden (alleen of in duo’s). De grap is alleen dat je nooit precies weet waar je terechtkomt. Voor je het weet, moet je een uur hakken, in het zwembad je juiste badeendje vinden terwijl er 1800 ronddrijven of zit je ineens in een stille sporthal een kaartenhuis te bouwen. Het kan ook zomaar zijn dat je een stilleven inclusief naaktmodel moet natekenen, dat je moet slipperwerpen of dat je aanschuift in de kerkbanken voor de oude vertrouwde muziekronde.
Het is een maffe, chaotische strijd die duizenden inwoners van Borne wekenlang in de greep houdt. Allereerst de voorpret, maar op de avond zelf gaat het om snelheid, uithoudingsvermogen, slimme weetjes, historische kennis en natuurlijk een gezellige borrel erbij. Op deze avond voel je wat noaberschap is en wat verbinding kan doen. Sociale cohesie in z’n puurste vorm. Weer spelen als volwassene. Maatschappelijk belang.
Goede doelen
En waar de teams dan om strijden? Ze strijden voor hun eigen gekozen Bornse goede doel of initiatief. Als je als eerste eindigt, gaat er 3.000 euro naar het gekozen goede doel. Zo waren ooit Hospice Borne, KidsVooruit en Scouting Martina Borne al de gelukkige winnaars doordat fanatieke teams voor hen meespeelden. Ook de nummers 2 en 3 kunnen een groot bedrag doneren aan hun gekozen goede doelen. Dat betekent dat Slag om Borne de afgelopen jaren heel veel goede doelen & initiatieven blij heeft kunnen maken.
Op dit moment is de organisatie – Frank Vennegoor, Ruben Baartman, Maroesja Swart-Nijhuis en ik (Corine Hofstra) – alweer druk met editie nummer 5. Wel weer met een nieuw thema. Van 'verwacht het onverwachte' ging het ooit al naar de 'Franken tegen de Saksen' en in 2024 was het thema 'Stille wateren hebben diepe gronden' en kwam Kareltje net op tijd weer tot leven. Wat we dit jaar hebben bedacht? Dat is geheim natuurlijk. Maar het gaat sowieso weer een lichtpuntje worden op de Bornse evenementenagenda. Wat is dit een prachtig stukje dorpspromotie!
Wie is toch Kareltje?
Voor wie het fenomeen Slag om Borne en haar hoofdpersoon Kareltje niet kent, hebben we hier een stoomcursus. In 1987 werd in Borne een archeologische vondst gedaan van een graf uit de tijd van Karel de Grote (747-814). Het graf bleek van een Karolingische Ruiter. Deze vondst was de inspiratiebron voor de Slag om Borne en werd aanleiding voor het dorpsfeest dat het nu is. Wat tante Rikie voor de Zwarte Cross is, dát is Kareltje voor de Slag om Borne. Terwijl het personage werd uitgewerkt en het script voor de video’s van 2021 werd geschreven, ontstond er een idee over hoe deze Kareltje zich zou moeten gedragen. Wat een dooie boel hier! Heb ik 1230 jaar onder de grond gelegen, is dit wat ik aantref? Borne, Borne, Borne... zou een van de eerste zinnen zijn die Kareltje hoofdschuddend en zichtbaar teleurgesteld zou uitspreken. Een semi-passief-agressief karakter. Zie het als een combinatie van een oale brompot en een wereldvreemde kluizenaar.
Met de uitingen van Kareltje op grote A0-posters verspreid door het dorp, begon de nieuwsgierigheid van veel Bornenaren te groeien. Wie of wat is Kareltje? Wat is de Slag om Borne? De organisatie was naarstig op zoek naar wie de rol van Kareltje kon vervullen, maar zag dat hun eigen teamlid Ruben Baartman toch de uitverkorene was voor deze rol. Ruben, dorpsmanager in het dagelijks leven, wordt inmiddels vaker herkend als Kareltje dan als dorpsmanager met z’n publieke functie. Dat zegt wel wat over de populariteit van Kareltje, ook al is het een oale brompot.
Kijk voor meer informatie over de Slag om Borne op www.slagomborne.nl.
Dit arikel verscheen in ons Borne Magazine 2025. Nieuwsgierig naar de rest? Klik hier voor meer artikelen!
